Skip to main content

భారతదేశంలో చెక్ బౌన్స్ కేసు ప్రక్రియ (Step-by-Step) - Negotiable Instruments Act, 1881

 





చెక్ బౌన్స్ కేసు ప్రక్రియ


దశ 1: చెక్ సమర్పణ

చెక్‌ను అందులో ఉన్న తేదీ నుండి 3 నెలల్లో బ్యాంకులో సమర్పించాలి.

📌 దశ 2: చెక్ తిరస్కరణ

బ్యాంక్ చెక్‌ను తిరస్కరిస్తే, "Chequе Return Memo" ఇస్తుంది — దీనిలో తిరస్కరణ కారణం ఉంటుంది (ఉదాహరణకు: పూర్తిగా నిధులు లేవు).

📌 దశ 3: చట్టపరమైన నోటీసు

చెక్ తిరస్కరమైన తేదీ నుండి 30 రోజుల్లో చెక్ ఇచ్చిన వ్యక్తికి చట్టపరమైన నోటీసు పంపాలి. ఈ నోటీసులో 15 రోజుల్లో చెల్లించాలని డిమాండ్ చేయాలి.

నోటీసులో ఉండవలసిన అంశాలు:

  • చెక్ ఇచ్చిన తేదీ

  • మొత్తం & తిరస్కరణ కారణం

  • 15 రోజుల్లో చెల్లించాలనే డిమాండ్

📌 దశ 4: 15 రోజుల గడువు వేచి చూడటం

నోటీసు అందిన తరువాత 15 రోజుల్లో చెల్లింపు జరగకపోతే, క్రిమినల్ కంప్లైంట్ ఫైల్ చేయవచ్చు.

📌 దశ 5: కోర్టులో ఫిర్యాదు చేయడం

15 రోజుల గడువు ముగిసిన 30 రోజుల్లో ఫిర్యాదును Judicial Magistrate First Class (JMFC) లేదా Metropolitan Magistrate ముందుకు దాఖలు చేయాలి.

అవశ్యక డాక్యుమెంట్లు:

  • ఒరిజినల్ చెక్

  • చెక్ రిటర్న్ మెమో

  • లీగల్ నోటీసు కాపీ

  • పంపిన రుజువు (డాక్/కూరియర్ రశీదు)

  • కంప్లైంట్ & అఫిడవిట్

📌 దశ 6: కోర్టు సమన్లు

కోర్టుకు ప్రాథమిక ఆధారాలు కనిపిస్తే, సమన్లు జారీ అవుతాయి.

📌 దశ 7: నిందితుడి హాజరు & వాదనలు

నిందితుడు కోర్టులో హాజరై, తాను నేరం చేశానా లేదా అన్నది చెబుతాడు. తప్ప否ంటే, ట్రయల్ ప్రారంభమవుతుంది.

📌 దశ 8: ట్రయల్ ప్రాసెస్

  • ఫిర్యాదుదారుడి సాక్ష్యం, క్రాస్ ఎగ్జామినేషన్

  • నిందితుడి ప్రకటన (CrPC Sec. 313)

  • నిందితుడి పక్షంగా సాక్ష్యం (ఉంటే)

  • తుది వాదనలు

📌 దశ 9: తీర్పు

నిందితుడిని దోషిగా నిరూపిస్తే:

  • 2 సంవత్సరాల వరకు శిక్ష

  • చెక్ మొత్తానికి రెట్టింపు జరిమానా

  • లేదా రెండూ కూడా విధించవచ్చు.

📌 దశ 10: అప్పీల్

తీర్పుతో అసంతృప్తిగా ఉన్నవారు 30 రోజుల్లో సెషన్స్ కోర్టులో అప్పీల్ చేయవచ్చు.

✅ ముఖ్యమైన విషయాలు:

  • చెక్ చెల్లింపునకు న్యాయబద్ధమైన బాకీ ఉండాలి.

  • ప్రతి దశలో సమయ పరిమితులు తప్పనిసరి.

  • ఫిర్యాదు ఎక్కడ సమర్పించాలో – చెక్ ఇచ్చిన చోటా, తిరస్కరించిన బ్యాంకులోనా, లేదా నోటీసు పంపిన ప్రాంతమా – కోర్టు జూరిస్డిక్షన్ ఆధారంగా మారుతుంది.

⚖️ సుప్రీంకోర్టు మార్గదర్శకాలు (తాజాగా):

  • చెక్ బౌన్స్ ట్రయల్స్ 6 నెలల్లో పూర్తి చేయాలి.

  • వాణిజ్య కేసులలో ముందస్తు మధ్యస్థత (Pre-litigation mediation) అనుసరించవచ్చు.

📱 సంప్రదించండి:
మొబైల్: 9052900066
ఇమెయిల్: adv.eshivakumar@gmail.com

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

How to File a Complaint Against Misbehaving Police in India

If any police officer engages in misconduct, you can file a complaint with the Police Complaints Authority (PCA). In 2006, the Supreme Court of India, in the Prakash Singh & Others case, directed all state and central governments to reform police functioning across the country. As part of these directives, every state was ordered to establish a Police Complaints Authority (PCA). The court mandated the creation of State-Level and District-Level PCAs to ensure easy accessibility for all citizens. Complaints against officers of Deputy Superintendent rank and above should be filed with the State PCA, while complaints against lower-ranking officers go to the District PCA. This system ensures that people across a state can file complaints without needing to travel to the capital. What Does the PCA Investigate? The PCA investigates serious police misconduct, including: Death in police custody Extortion by a police officer Illegal seizure of property/land Any abuse of power ...
Post a Comment
Read more

భారతదేశంలో దుష్ప్రవర్తన కలిగిన పోలీసుపై ఎలా ఫిర్యాదు చేయాలి?

ఏ పోలీసు అధికారి అయిన మీతో  ఏదైనా దుష్ప్రవర్తనకు  పాల్పడిన యెడల అట్టి సంబంధించిన ఫిర్యాదును పిసిఎ (పోలీస్ ఫిర్యాదు అథారిటీ) కు ఇవ్వవచ్చు.  2006 లో, ప్రకాష్ సింగ్ & ఇతరుల కేసులో భారత సుప్రీంకోర్టు దేశవ్యాప్తంగా పోలీసు బలగాలు పనిచేసే విధానాన్ని సంస్కరించాలని అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను మరియు కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది.  అన్ని రాష్ట్రాల్లో పోలీసు ఫిర్యాదు అథారిటీని ఏర్పాటు చేయాలన్న ఆదేశంలో పిసిఎ కూడా ఒక భాగం.  రాష్ట్ర స్థాయి మరియు జిల్లా స్థాయి పోలీసు ఫిర్యాదులు రెండింటినీ ఏర్పాటు చేయమని కోర్టు ఆదేశించింది, తద్వారా అవి అందరికీ సులభంగా అందుబాటులో ఉంటాయి.  పోలీసు సూపరింటెండెంట్ మరియు అంతకంటే ఎక్కువ ఉన్న అధికారులపై ఫిర్యాదులు రాష్ట్ర పిసిఎకు డిప్యూటీ సూపరింటెండెంట్ హోదా మరియు అంతకంటే తక్కువ ఉన్న అధికారిపై ఫిర్యాదులు జిల్లా స్థాయి పిసిఎకు ఇవ్వవచ్చని ఇది నిర్ధారిస్తుంది.  రాష్ట్ర రాజధానికి ప్రయాణించకుండానే ఒక రాష్ట్రమంతటా నివసించే ప్రజలకు ఫిర్యాదుల సంఘానికి సులువుగా ప్రవేశం లభించేలా చూడటం కూడా ఈ విభాగం సహకరిస్తుంది.  పోలీసు సిబ్బందిపై తీవ్రమైన దు...
Post a Comment
Read more

What to Do If a Police Officer Refuses to Register Your FIR?

  People often complain that police refuse to register an FIR (First Information Report). In this post, I’ll guide you through the legal steps to take when that happens. Though the Indian legal system provides remedies, many citizens are unaware of their rights. 📍 1. Police Refuse to Register Your FIR? Here’s What to Do: A. Complain to a Senior Officer If a police officer refuses your FIR without valid reason: Escalate the matter to a Station House Officer (SHO), ACP/DCP, SP, or Police Commissioner . B. Approach a Judicial Magistrate If senior officers also ignore your complaint: File an application under Section 156(3) CrPC before a Judicial Magistrate . The court can direct the police to register and investigate your case. 📍 2. Always Ask for an Acknowledgment Receipt If your complaint is accepted, ask for a dated acknowledgment copy . If refused, note the officer’s name and badge number . 📍 3. Use Online Complaint Platforms Several states allow...
Post a Comment
Read more