భారతదేశంలో చెక్ బౌన్స్ కేసు ప్రక్రియ (Step-by-Step) - Negotiable Instruments Act, 1881

on

 





చెక్ బౌన్స్ కేసు ప్రక్రియ


దశ 1: చెక్ సమర్పణ

చెక్‌ను అందులో ఉన్న తేదీ నుండి 3 నెలల్లో బ్యాంకులో సమర్పించాలి.

📌 దశ 2: చెక్ తిరస్కరణ

బ్యాంక్ చెక్‌ను తిరస్కరిస్తే, "Chequе Return Memo" ఇస్తుంది — దీనిలో తిరస్కరణ కారణం ఉంటుంది (ఉదాహరణకు: పూర్తిగా నిధులు లేవు).

📌 దశ 3: చట్టపరమైన నోటీసు

చెక్ తిరస్కరమైన తేదీ నుండి 30 రోజుల్లో చెక్ ఇచ్చిన వ్యక్తికి చట్టపరమైన నోటీసు పంపాలి. ఈ నోటీసులో 15 రోజుల్లో చెల్లించాలని డిమాండ్ చేయాలి.

నోటీసులో ఉండవలసిన అంశాలు:

  • చెక్ ఇచ్చిన తేదీ

  • మొత్తం & తిరస్కరణ కారణం

  • 15 రోజుల్లో చెల్లించాలనే డిమాండ్

📌 దశ 4: 15 రోజుల గడువు వేచి చూడటం

నోటీసు అందిన తరువాత 15 రోజుల్లో చెల్లింపు జరగకపోతే, క్రిమినల్ కంప్లైంట్ ఫైల్ చేయవచ్చు.

📌 దశ 5: కోర్టులో ఫిర్యాదు చేయడం

15 రోజుల గడువు ముగిసిన 30 రోజుల్లో ఫిర్యాదును Judicial Magistrate First Class (JMFC) లేదా Metropolitan Magistrate ముందుకు దాఖలు చేయాలి.

అవశ్యక డాక్యుమెంట్లు:

  • ఒరిజినల్ చెక్

  • చెక్ రిటర్న్ మెమో

  • లీగల్ నోటీసు కాపీ

  • పంపిన రుజువు (డాక్/కూరియర్ రశీదు)

  • కంప్లైంట్ & అఫిడవిట్

📌 దశ 6: కోర్టు సమన్లు

కోర్టుకు ప్రాథమిక ఆధారాలు కనిపిస్తే, సమన్లు జారీ అవుతాయి.

📌 దశ 7: నిందితుడి హాజరు & వాదనలు

నిందితుడు కోర్టులో హాజరై, తాను నేరం చేశానా లేదా అన్నది చెబుతాడు. తప్ప否ంటే, ట్రయల్ ప్రారంభమవుతుంది.

📌 దశ 8: ట్రయల్ ప్రాసెస్

  • ఫిర్యాదుదారుడి సాక్ష్యం, క్రాస్ ఎగ్జామినేషన్

  • నిందితుడి ప్రకటన (CrPC Sec. 313)

  • నిందితుడి పక్షంగా సాక్ష్యం (ఉంటే)

  • తుది వాదనలు

📌 దశ 9: తీర్పు

నిందితుడిని దోషిగా నిరూపిస్తే:

  • 2 సంవత్సరాల వరకు శిక్ష

  • చెక్ మొత్తానికి రెట్టింపు జరిమానా

  • లేదా రెండూ కూడా విధించవచ్చు.

📌 దశ 10: అప్పీల్

తీర్పుతో అసంతృప్తిగా ఉన్నవారు 30 రోజుల్లో సెషన్స్ కోర్టులో అప్పీల్ చేయవచ్చు.

✅ ముఖ్యమైన విషయాలు:

  • చెక్ చెల్లింపునకు న్యాయబద్ధమైన బాకీ ఉండాలి.

  • ప్రతి దశలో సమయ పరిమితులు తప్పనిసరి.

  • ఫిర్యాదు ఎక్కడ సమర్పించాలో – చెక్ ఇచ్చిన చోటా, తిరస్కరించిన బ్యాంకులోనా, లేదా నోటీసు పంపిన ప్రాంతమా – కోర్టు జూరిస్డిక్షన్ ఆధారంగా మారుతుంది.

⚖️ సుప్రీంకోర్టు మార్గదర్శకాలు (తాజాగా):

  • చెక్ బౌన్స్ ట్రయల్స్ 6 నెలల్లో పూర్తి చేయాలి.

  • వాణిజ్య కేసులలో ముందస్తు మధ్యస్థత (Pre-litigation mediation) అనుసరించవచ్చు.

📱 సంప్రదించండి:
మొబైల్: 9052900066
ఇమెయిల్: adv.eshivakumar@gmail.com

Comments

Post a Comment